پیش از آن که شهر اصفهان به پایتخت ایران در عصر صفوی تبدیل شود در محل این میدان باغی گسترده وجود داشته است بنام «نقش جهان». این باغ همچنین محل استقرار ساختمان های دولتی و کاخ فرمانروایان تیموری و آق قویونلوها بود. در آن زمان بخش میدانی باغ، «درب کوشک» نام داشت. این بخش در ضلع غربی میدان نقش جهان امروزی و در محل ساخت کاخ عالی قاپو قرار داشته است.
میدان کوشک در دوران سلجوقیان جایگاه اعدام محکومان به اعدام و برگزاری برخی از آیینهای رسمی همچون جشن نوروز بوده است. از ابتدای سلطنت شاه عباس اول، سطح میدان در اندازه بسیار بزرگتر از میدان کوشک سابق تسطیح شده و بارها آیین چراغانی و آتش بازی در آن برپا شده است. منابع گوناگون، بنای به شکل فعلی را در دوره سلطنت شاه عباس اول و به سال ۱۰۱۱ قمری دانسته اند. احتمال دارد که بنای این میدان از روی نقشه میدان حسن پادشاه در تبریز برداشت شده باشد.
در دوره قاجار، این میدان نیز مانند سایر بناهای تاریخی اصفهان مورد بی توجهی قرار گرفت. بخشهایی از میدان در طول دوران آشفتگی ایران از حمله اشرف افغان تا استقرار حکومت قاجاریه، تخریب گردید. بخشهایی نیز از جمله عمارت نقاره خانه در دوره قاجار از میان رفت. از زمان حکومت رضا شاه تا امروز، کار مرمت و بازسازی این ابنیه بطور مداوم ادامه دارد.
امروزه نیز میدان نقش جهان اصفهان یکی از گردشگاه های اصفهان است که گردشگران خارجی و مسافران ایرانی با شوق از آن دیدن می کنند. آنچه درباره میدان نقش جهان می توان گفت اینکه این اثر نفیس و با شکوه که در دنیا از شهرتی چشمگیر و بی نظیر برخوردار است با مجموعه عناصر و عملکردهائی که در نقش های سیاسی، مذهبی، اقتصادی، توریستی و تفریحی داشته پیوسته در آسمان هنر و زیبائی ایران و جهان می درخشد. این میدان همراه با فضاهای تکمیلی و عناصر مربوط به آن یعنی عمارت عالی قاپو، مسجد شیخ لطف الله، مسجد امام، توحیدخانه، سردر قیصریه و راسته بازارها که صنایع دستی، یادمان ها و سوغات های نقاط مختلف کشور را در خود جمع آورده است، علاوه بر وجه تاریخی خود از محبوبیت خاصی میان گردشگران داخلی و خارجی برخوردار شده است.
بازدید مجازی میدان نقش جهان اصفهان از سایت ایران 360 :
پل الله وردی خان (سی و سه پل اصفهان) براى اتصال خیابان چهار باغ کهنه عباسى به خیابان چهارباغ بالا و باغ هزار جریب و عباس آباد ساخته شده بود. این پل در جشن آبریزگان و آب پاشان محل اجتماع شاه و بزرگان و شعراء و رجال و سایر مردم بوده است. در دوره صفویه، مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در کنار این پل صورت می گرفت. در این جشن که در 13 تیرماه هر سال برگزار می شد مردم با پاشیدن آب و گلاب روی یکدیگر در این مراسم شرکت می کرده اند.
ارامنه جلفا، مراسم “خاج شویان” را نیز در محدوده همین پل برگزار می کرده اند. پل مزبور یکی از شاهکارهای معماری و پل سازی ایران و جهان در عصر خویش محسوب می شود. از این رو سی و سه پل اصفهان مشهورترین پل ایران محسوب می شود.
این پل اصفهان را به نام هاى : پل شاه عباسى، پل الله وردی خان، پل جلفا، پل چهل چشمه، پل سى و سه چشمه و پل زاینده رود خوانده اند و وجه تسمیه هر یک چنین است : پل شاه عباسى از آن جهت گویند که شاه عباس اول دستور بناى آن را داده است و چون به مباشرت و اهتمام الله وردی خان ساخته شده به پل الله وردی خان معروف گردیده و از لحاظ اینکه معبر مردم به جلفا بوده آن را پل جلفا هم گفته اند و چون در ابتداء چهل چشمه داشته پل چهل چشمه و چون هفت دهانه این پل گرفته شده و اکنون ۳۳ دهانه دارد اینک سى و سه چشمه می نامند و سرانجام چون بر روی زاینده رود این پل قراردارد و بزرگترین پل زاینده رود است آن را “پل زاینده رود” نیز می نامند.
سی و سه پل دارای یک پیاده رو برای گردش در بالا و یک پیاده رو در پایین است. پیاده رو پائین گذرگاه مسقفی است که میان پایههای مرکزی پل و به فاصله کمی از بستر رودخانه ایجاد شده است.
از تمام دهنه هاى زیر پل به واسطه درهایى که به هر چشمه گذاشته اند مى توان عبور نمود از پلکانى که در قطر پایه پل ساخته شده از روى پل به زیر چشمه ها و طاق ها پایین مى روند و همینطور پله هایى در دو طرف دارد که به بالاى مهتابى روى راهروها صعود مى نمایند و در دو طرف نرده و محافظى کشیده اند که از پرت شده جلوگیرى مى کنند.
این اثر تاریخی اصفهان در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۱۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.